ΜΑΣΤΙΧΑ ΧΙΟΥ

Η μαστίχα είναι η αρωματική φυσική ρητίνη, που εξάγεται από το μαστιχόδεντρο (σχίνος). Το φυτό της μαστίχας, (επιστημονικά Pistacia lentiscus) είναι αειθαλής πυκνόφυλλος θάμνος, ο οποίος μπορεί να φτάσει και το ύψος των τριών μέτρων. Έχει απλωμένα κλαδιά και ανοιχτό ή σκούρο σταχτί κορμό, ανάλογα με την ηλικία του. Η επιφάνεια του κορμού του έχει πλάκες, σαν ρυτίδες, όπως το πεύκο Ευδοκιμεί σε ολόκληρη τη Μεσόγειο από την Ιβηρική χερσόνησο και τη Γαλλία μέχρι την Τουρκία και το Ισραήλ. Στο νησί της Χίου καλλιεργείται μία ιδιαίτερη ποικιλία σχίνου, ο μαστιχοφόρος σχίνος (Pistacia lentiscus var. Chia), από τον οποίο εξάγεται η φυσική ρητίνη ή μαστίχα, το σπουδαιότερο προϊόν του νησιού.

Η μαστίχα συλλέγεται με παραδοσιακό τρόπο. Εργάτες ισοπεδώνουν το χώρο γύρω από το δέντρο και σχίζουν τον κορμό του δέντρου σε συγκεκριμένα σημεία. Η μαστίχα αρχίζει να ρέει και σε 15 περίπου μέρες σταθεροποιείται και είναι έτοιμη προς συλλογή. Αυτή γίνεται από το Δεκαπενταύγουστο μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου. Κατόπιν το προϊόν κοσκινίζεται, πλένεται και καθαρίζεται επιμελώς, κομμάτι-κομμάτι.

 Οι πρώτες αναφορές προέρχονται από τον Ηρόδοτο τον 5^ο αιώνα π.Χ. και οι θεραπευτικές δράσεις του μνημονεύονται από τον Ιπποκράτη, τον Θεόφραστο, τον Πλίνιο και τον Διοσκουρίδη ως παραδοσιακό αντίδοτο ενάντια σε αποστήματα καρκίνου και ακμής. Κατά την παράδοση οι σχίνοι άρχισαν να δακρύζουν όταν μαρτύρησε ο Άγιος Ισίδωρος από τους Ρωμαίους.

Τα κύρια μαστιχοφόρα είδη είναι P. lentiscus και P. atlantica τα οποία αξιοποιήθηκαν από αρχαιοτάτων χρόνων. Η μαστίχα βρίσκει εφαρμογή στη Φαρμακευτική καθώς αποτελεί συστατικό παρασκευής μικροκάψουλων βραδείας αποδέσμευσης φαρμάκων και βιταμινών αλλά και λόγω της ικανότητας καταπολέμησης φλεγμονών.

 Χρησιμοποιείται ακόμα ως πρόσθετη ύλη στη μαγειρική δίνοντας διακριτικό άρωμα σε διάφορα φαγητά αλλά και σαν βελτιωτικό σε παγωτά και μπισκότα. Οι καρποί του χρησιμοποιούνται σαν καρύκευμα. Στην ποτοποιία η προσθήκη της σε ποτά περιορίζει τη βλαπτική δράση της αλκοόλης (λικέρ μαστίχας). Στην αρωματοποιία εφαρμόζεται σε κρέμες και βερνίκια νυχιών ενώ αποτελεί συστατικό σφραγισμάτων και εκμαγείων δοντιών.

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ:

Η μαστίχα της Χίου έχει μακρά ιστορία χρήσης στην παραδοσιακή ιατρική και χρησιμοποιείται για τις θεραπευτικές της ιδιότητες. Ορισμένες από αυτές τις ιδιότητες περιλαμβάνουν:

1. Αντιφλεγμονώδεις Ιδιότητες: Η μαστίχα έχει αναφερθεί για τις αντιφλεγμονώδεις της ιδιότητες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση από φλεγμονώδεις καταστάσεις στο στόμα και στο λαιμό.

2. Αντιμικροβιακές Ιδιότητες: Το εκχύλισμα μαστίχας έχει επιδείξει αντιμικροβιακές ιδιότητες ενάντια σε διάφορα μικρόβια και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση μικροβιακών λοιμώξεων.

3. Ενισχυτικές Ιδιότητες: Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι η μαστίχα μπορεί να έχει ενισχυτικές ιδιότητες, βοηθώντας στη βελτίωση της πνευματικής αγωγής και της ενέργειας.

4. Αντιοξειδωτικές Ιδιότητες: Η μαστίχα περιέχει φυτοχημικά που έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες, που μπορεί να βοηθήσουν στην προστασία των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες και την αντιμετώπιση της οξείδωσης.

5. Καταπραϋντικές Ιδιότητες: Η μαστίχα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπράυνση του πεπτικού συστήματος και τη μείωση του οξέος στο στομάχι.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές από αυτές τις ιδιότητες βασίζονται σε παραδοσιακές πρακτικές και δεν έχουν ακόμα επιστημονική επιβεβαίωση μέσω μεγάλων κλινικών μελετών. Ως εκ τούτου, πριν χρησιμοποιήσετε τη μαστίχα για ιατρικούς σκοπούς, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.

ΓΕΥΣΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ:

Τα γευστικά χαρακτηριστικά της μαστίχας της Χίου είναι μοναδικά και διαφορετικά από άλλα μπαχαρικά. Η μαστίχα έχει έναν ελαφρώς γλυκό, φρέσκο και αρωματικό χαρακτήρα, με πικάντικες νότες και έντονο άρωμα.

Το γλυκό άρωμα της μαστίχας συνδυάζεται άψογα με την ελαφριά πικάντικη γεύση της και προσθέτει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα σε κάθε φαγητό ή ποτό που χρησιμοποιείται. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο σε γλυκά όσο και σε αλμυρά φαγητά, προσφέροντας μια μοναδική γευστική εμπειρία.

Επιπλέον, η μαστίχα προσθέτει έναν ελαφρύ αρωματικό χαρακτήρα και μια φυσική φρεσκάδα σε κάθε πιάτο ή ποτό. Η ιδιαίτερη γεύση και άρωμα της μαστίχας την καθιστούν ένα αγαπημένο μπαχαρικό σε πολλές κουζίνες παγκοσμίως.

ΓΕΥΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:

1. Μαστιχόψωμο: Προσθέστε λίγη μαστίχα σε ένα ζυμωτό ψωμί για έναν μοναδικό γευστικό συνδυασμό. Η μαστίχα θα προσθέσει ένα ελαφρύ άρωμα και γεύση στο ψωμί.

2. Μαστιχόμελο: Προσθέστε μαστίχα σε μέλι για ένα εκλεπτυσμένο αποτέλεσμα με έντονο άρωμα και γεύση. Αυτό το μείγμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε γλυκά, παγωτά, γιαούρτι ή ακόμα και σε κοκτέιλ.

3. Ψάρι με Μαστίχα: Παρασκευάστε σως με μαστίχα, λεμόνι και ελαιόλαδο και σερβίρετέ το πάνω από ψητό ψάρι. Η μαστίχα θα προσθέσει μια μοναδική γεύση στο πιάτο.

4. Γλυκά με Μαστίχα: Προσθέστε μαστίχα σε κέικ, κουλουράκια, γλυκά ψωμιά ή τσουρέκια για να δώσετε έναν εκλεπτυσμένο χαρακτήρα στα γλυκά σας.

5. Μαστιχόπαστα: Φτιάξτε μια κρέμα με μαστίχα, αμύγδαλα, ζάχαρη και αρωματικά για να απολαύσετε ως επιδόρπιο ή για να διακοσμήσετε γλυκά.

Προσοχή:Όλα τα παραπάνω έχουν ενημερωτικό σκοπό. Πριν χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε συνταγή, ζητήστε τη γνώμη του κατάλληλου επαγγελματία υγείας. Εάν λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή, βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν αλληλεπιδράσεις.